W zeszłym tygodniu Komisja Spraw Zagranicznych PE przyjęła projekt sprawozdania zawierającego rekomendacje Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji oraz ESDZ dotyczące zakończenia negocjacji w sprawie umowy stowarzyszeniowej między UE a Ukrainą.
Autorem sprawozdania jest poseł Ryszard Legutko, przewodniczący delegacji PiS do PE, wiceprzewodniczący Grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów oraz Stały Sprawozdawca Parlamentu ds. Ukrainy.
W ramach przyjętej przez Ukrainę europejskiej perspektywy umowa o stowarzyszeniu z Ukrainą jest pierwszym tego typu porozumieniem z państwem uczestniczącym w Partnerstwie Wschodnim. W przyjętym przez Komisję Spraw Zagranicznym dokumencie posłowie zauważają, że ukraińskie władze wielokrotnie potwierdziły swoje zaangażowanie na rzecz integracji europejskiej oraz długofalowy cel, jakim jest przystąpienie Ukrainy do Unii Europejskiej. Umowa stowarzyszeniowa jest bardzo istotnym krokiem na tej drodze.
Profesor Legutko powiedział, że „Umowa stowarzyszeniowa z Ukrainą zwiastuje nową generację układów o stowarzyszeniu i przewiduje niespotykany dotychczas stopień integracji między Unią Europejską a krajem trzecim. Podpisując umowę, Ukraina zobowiązałaby się do wdrożenia ogromnej części unijnego prawodawstwa, związałaby się z Unią Europejską oraz przyjęła jej zasady, a wspomniana umowa stanowiłby dla Ukrainy narzędzie i plan działania umożliwiające kierowanie procesem przeprowadzania wewnętrznych reform”.
W sprawozdaniu zalecono dokonanie wszelkich niezbędnych przygotowań w celu szybkiego parafowania umowy stowarzyszeniowej między UE a Ukrainą, najlepiej przed końcem 2011 r., zgodnie z postulatami zawartymi w rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 27 października 2011 r.
Ostatnie wydarzenia na Ukrainie, zwłaszcza dotyczące procesu i wyroku w sprawie byłej premier Julii Tymoszenko oraz innych ministrów, wzbudziły w UE poważne zaniepokojenie. W sprawozdaniu skrytykowano podjęte przez ukraińskie władze decyzje, które stoją w sprzeczności z demokratycznymi wartościami. „W następstwie procesu i skazania Julii Tymoszenko sytuacja znacznie się skomplikowała i rozumiem obawy niektórych państw członkowskich dotyczące tego, czy Ukraina spełnia normy, pod którymi się podpisuje, negocjując i przyjmując umowę stowarzyszeniową. Jestem jednak przekonany, że parafowanie umowy ułatwi zarówno państwom członkowskim i instytucjom europejskim, jak również władzom Ukrainy znalezienie zadowalającego rozwiązania, które rozładuje obecnie panujące napięcie i pozwoli zapobiec podobnym problemom w przyszłości.
Potrzebujemy wyraźnego pozytywnego sygnału ze strony Ukrainy, popartego zapewnieniami, że postępowania sądowe wobec byłych i obecnych urzędników wysokiego szczebla rządowego są prowadzone z poszanowaniem zasad uczciwości, przejrzystości i bezstronności.”
Niemniej jednak zgodnie z głównym przesłaniem miejsce Ukrainy jest w Europie, a układ o stowarzyszeniu jest najlepszym narzędziem umożliwiającym realizację tego przesłania.
W sprawozdaniu określono zalecenia dla Rady, Komisji i ESDZ oraz skoncentrowano się na:
1) zdecydowanym poparciu sprawnego zakończenia trwających negocjacji i szybkiego podpisania układu o stowarzyszeniu;
2) potrzebie zapewnienia przez UE wystarczających zasobów finansowych i ludzkich, mających pomóc Ukrainie w realizacji procesu wdrażania wymaganej przez umowę części dorobku wspólnotowego, co będzie dla dla Ukrainy procesem kosztownym i trudnym. W związku z tym w sprawozdaniu skoncentrowano się nie tylko na pomocy finansowej, ale również na kwestii wymiany urzędników służby cywilnej, a także ekspertów technicznych i prawnych;
3) konieczności zobowiązania się przez UE do stałego wspierania przeprowadzanych na Ukrainie reform. Ważne jest też, aby Ukraina wypełniała podjęte przez siebie zobowiązania, określając wyraźnie kryteria oceny ich wypełniania. W związku z tym w sprawozdaniu położono nacisk na konieczność opracowania sposobów kontroli trwającego procesu wdrażania;
4) ważnej kwestii możliwie jak największego zaangażowania obywateli Ukrainy i społeczeństwa obywatelskiego, gdyż bez tego zaangażowania łatwo będzie zatracić istotę tego, czym powinna być integracja Ukrainy i UE. W związku z tym w sprawozdaniu poruszono kwestię szybkiego stworzenia systemu bezwizowego w celu zwiększenia intensywności kontaktów międzyludzkich.
Po przyjęciu zaleceń przez Parlament na sesji plenarnej, zostaną one przekazane Radzie, Komisji oraz Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych.
Na zakończenie prof. Legutko powiedział: „Jestem przekonany, że układ o stowarzyszeniu zapewni naszym dwustronnym stosunkom skuteczniejsze ramy do dialogu i dostarczy nam narzędzi służących wypełnianiu zobowiązań podjętych przez Ukrainę na mocy wspomnianej umowy stowarzyszeniowej, w tym zobowiązania do przestrzegania naszych podstawowych wartości. Drzwi są otwarte, jednak konieczne jest spełnienie wszystkich kryteriów, w tym pełne poszanowanie zasad demokracji, praw człowieka, podstawowych wolności i rządów prawa, o czym Parlament wyraźnie mówi w sprawozdaniu przyjętym przez Komisję Spraw Zagranicznych”.
Źródło: Biuro Prasowe EKR
