Jednym z ważniejszych zadań, przed jakim stoi Komisja Europejska, jest zagwarantowanie Unii Europejskiej bezpieczeństwa energetycznego poprzez dywersyfikację dostaw energii. Należy podkreślić, iż w regionie Europy Środkowo-Wschodniej głównym dostępnym surowcem jest gaz rosyjski, dlatego Unia Europejska potrzebuje nowego, niezależnego od Rosji korytarza dostaw gazu. Projekt budowy rurociągu dającego Polsce dostęp do gazu ze złóż na Morzu Północnym pozwoli na wykorzystanie naturalnych surowców z nowego źródła.
W związku z tym, iż Gazociąg Bałtycki/Baltic Pipe wpisuje się w koncepcję Korytarza Północ-Południe, Baltic Energy Market Interconnection Plan (BEMIP), który stanowi priorytet rozwoju infrastruktury energetycznej wyznaczony przez Unię Europejską, a ponadto Komisja Europejska w październiku 2013 roku przyznała inwestycji status „Projektu o znaczeniu wspólnotowym” („Project of Common Interest”) proszę o odpowiedź na pytania:
- Jakie działania podjęła Komisja dla realizacji projektu Baltic Pipe?
- Jakie zagrożenia dla jego realizacji widzi Komisja?
- W związku z tym, iż jest to „Projekt o znaczeniu wspólnotowym” (w 2022 r., wygaśnie kontrakt jamalski), kiedy, według Komisji, projekt może być zrealizowany?
Odpowiedź na zapytanie :
1) Biorąc pod uwagę znaczenie projektu gazociągu bałtyckiego (Baltic Pipe) dla państw Europy Środkowo-Wschodniej, Komisja wraz z państwami członkowskimi postanowiły przyznać temu projektowi (już w 2006 r.) status projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania[1]. Status projektu będącego przedmiotem wspólnego zainteresowania dla gazociągu bałtyckiego został następnie potwierdzony latach 2013 i 2015, co dało nowy impuls do jego realizacji[2],[3]. Projekty będące przedmiotem wspólnego zainteresowania mogą korzystać z wielu środków przewidzianych w rozporządzeniu dotyczącym transeuropejskich sieci energetycznych (TEN-E), które mają na celu przyspieszenie wdrażania projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania[4], w tym z usprawnionych procedur wydawania pozwoleń i rozpatrywania przez organy regulacyjne.
Komisja wspierała również realizację gazociągu bałtyckiego poprzez udzielenie dotacji na badania, w tym:
- 4,31 mln euro w ramach programu transeuropejskiej sieci energetycznej (TEN-E)[5],
- 0,4 mln euro w ramach instrumentu „Łącząc Europę”[6].
Ponadto w ramach Europejskiego programu energetycznego na rzecz naprawy gospodarczej Komisja przyznała dotację w wysokości 50 mln euro na budowę gazociągu między Świnoujściem i Szczecinem oraz stacją kompresji gazu w Goleniowie, co umożliwi w przyszłości przesył gazu z terminalu LNG w Świnoujściu do rurociągu bałtyckiego[7].
2) Komisja nie posiada informacji na temat jakichkolwiek kwestii, które mogłyby zagrozić terminowej realizacji gazociągu bałtyckiego. Ewentualne przeszkody w realizacji projektu mogą zostać wskazane w studium wykonalności, które jest obecnie przygotowywane przez projektodawców. Wyniki tych analiz powinny być znane w 2016 r.
3) Według wstępnych informacji przekazanych Komisji przez promotorów projektu gazociąg bałtycki może zostać wybudowany do 2022 r., z zastrzeżeniem potwierdzenia tego w ramach obecnych i przyszłych badań wykonalności.