Prof. Ryszard Legutko złożył interpelację skierowaną do Komisji Europejskiej w sprawie wpisania rzeki Odry na listę projektów priorytetowych w ramach sieci bazowej TEN-T (Baltic – Adriatic Corridor, załącznik 1 CEF). Odpowiedzi udzielił wiceprzewodniczący Siim Kallas.
Treść interpelacji
Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19.10.2011 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej ((2011/0294) (COD)) w art. 17 ogranicza możliwość wpisania szlaków żeglugi śródlądowej do rzek, które są co najmniej IV klasą drogi wodnej.
Zapis ten automatycznie pozbawia rzeki Polskie m.in. Odry, możliwości znalezienia się w gronie projektów priorytetowych w ramach sieci bazowej.
Należy podkreślić, że Odra w umowie AGN została wpisana jako rzeka o znaczeniu międzynarodowym. Brak Odry wśród priorytetowych projektów Unii Europejskiej doprowadzi do sytuacji, w której trudno będzie mówić o spójności żeglugi śródlądowej w Europie. Ze względów geograficznych jest to wręcz niemożliwe, o czym świadczą liczne wypowiedzi specjalistów zajmujących się tą tematyką.
Modernizacja Odrzańskiej Drogi Wodnej to nie tylko wymagania wynikające z potrzeb transportowych; modernizacja ma również istotne znaczenie dla zwiększenia bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, zapewnienia stabilnych stosunków wodnych w dorzeczu oraz wykorzystania rzek jako źródła energii odnawialnej. Modernizacja ta oznacza wzrost znaczenia regionów nadodrzańskich w wymianie gospodarczej oraz ich pełną integrację z systemem europejskich dróg wodnych.
— W związku z powyższym, czy Komisja zamierza wycofać się z kontrowersyjnego zapisu w projekcie rozporządzenia z dnia 19.10.2011 r.?
— Jakie działania zamierza podjąć Komisja w celu wpisania rzeki Odry na listę projektów priorytetowych w ramach sieci bazowej TEN-T (konkretnie Baltic – Adriatic Corridor, załącznik 1 CEF)?
Odpowiedź na interpelację
Komisja stworzyła sieć bazową według obiektywnej metodologii, która przed przyjęciem projektu w sprawie wytycznych TEN-T była przedmiotem dwuletniego procesu konsultacji. Państwa członkowskie były bardzo w niego zaangażowane. W związku z tym Komisja jest przekonana, że wniosek jest dobrze opracowany i nie widzi powodu, aby wprowadzać w nim zmiany.
Odnośnie do włączenia Odry do transeuropejskiej sieci transportowej, Komisja opierała się na podziale na kategorie w ramach klasyfikacji ustanowionej przez Europejską Konferencję Ministrów Transportu. Podział ten jest przestawiony na mapie europejskich śródlądowych dróg wodnych przygotowanej w 2006 r. przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ (EKG ONZ). śródlądowe drogi wodne klasy IV są zdefiniowane jako najniższa kategoria dróg o znaczeniu międzynarodowym. Drogi klasy od I do III określa się jako mające jedynie regionalne znaczenie.
Metodologia TEN-T przewiduje włączenie do sieci także tych odcinków śródlądowych dróg wodnych, w stosunku do których państwa członkowskie przedstawiły konkretny plan modernizacji zgodny z prawem UE (a zwłaszcza ze strategiczną oceną oddziaływania na środowisko, Dyrektywą Wodną i projektem Natura 2000). Polska administracja takiego planu nie dostarczyła.
Wniosek Komisji podlega obecnie zwykłej procedurze ustawodawczej w Radzie i Parlamencie Europejskim.