Dzisiaj po raz dziewiąty obchodzone jest najmłodsze polskie święto państwowe – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.
Zostało wprowadzone przez Sejm 20 lutego 2004 roku nowelą ustawy o godle, barwach i hymnie RP. Upamiętnia ono zawieszenie biało-czerwonego sztandaru przez żołnierzy polskich na kolumnie Siegessäule podczas zdobywania Berlina 2 maja 1945 roku.
Dzień Flagi został ustanowiony przez Sejm na 2 maja w akcie sprzeciwu wobec zwyczajów minionej epoki. Przypada między dawnym Świętem Pracy a Świętem Konstytucji 3 Maja. W czasach PRL, w tym dniu, po 1 maja pospiesznie zdejmowano biało-czerwone flagi tak, aby nie powiewały one na masztach w zniesione przez władze komunistyczne Święto Konstytucji 3 Maja.
Polskie barwy narodowe kształtowały się przez wieki. Wywodzą się z barw herbów Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Biel pochodzi od bieli orła, stanowiącego godło Polski i bieli Pogoni będącej godłem Litwy. Ponieważ oba te godła znajdują się na czerwonych tłach tarcz herbowych, to biel na fladze znalazła się u góry, gdyż w polskiej heraldyce ważniejszy jest kolor godła niż tła.
Jako jedne z nielicznych na świecie polskie barwy narodowe mają pochodzenie heraldyczne. Po raz pierwszy regulacja prawna polskiej flagi została wprowadzona uchwałą Sejmu Królestwa Polskiego z 7 lutego 1831.
„Izba senatorska i poselska po wysłuchaniu wniosków komisji sejmowych, zważywszy potrzebę nadania jednostajnej oznaki, pod którą winni łączyć się wszyscy Polacy, postanowiły i stanowią: Artykuł 1. Kokardę narodową stanowić będą kolory herbu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest kolor biały z czerwonym. Artykuł 2. Wszyscy Polacy (…) te kolory nosić mają w miejscu, gdzie takowe oznaki dotąd noszonymi były” – napisano w powyższej ustawie.
W Dniu Flagi RP, 2 maja każdy może wywiesić – z okna czy z balkonu – biało-czerwoną flagę. Natomiast flagi z wizerunkiem Orła Białego na czerwonej tarczy zarezerwowane są m.in. dla polskich przedstawicielstw za granicą, czy lotnisk cywilnych.
Najbardziej godnym sposobem eksponowania flagi jest maszt skośny przywieszony do budynku oraz maszt pionowy – powiedział PAP członek Komisji Heraldycznej działającej przy MSWiA Alfred Znamierowski. Flagi można wywieszać także m.in. z balkonów i okien, na skośnych drążkach na tramwajach i autobusach. Są także flagi stolikowe, flagi w postaci baneru, którego długość co najmniej trzykrotnie przekracza szerokość.
Flaga w nocy powinna zostać oświetlona (tak jest w przypadku różnych instytucji). Flaga nie może dotykać gruntu, zabronione jest również umieszczanie na niej wszelkiego rodzaju napisów, czy rysunków.
Jak powiedział Znamierowski, należy pamiętać, że flaga, którą chcemy wywiesić, musi być czysta, niepostrzępiona, a jej barwy nie mogą być wyblakłe. Jeśli ktoś ma zużytą, zniszczoną flagę, to powinien ją spalić. „Postrzępionej flagi nie można wyrzucać do kosza. Spalenie w miejscu zamkniętym jest jedynym godnym sposobem pozbycia się zużytej flagi” – powiedział.
Zgodnie z Kodeksem karnym, każdy kto publicznie znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa flagę, jak również godło, sztandar, chorągiew, banderę, czy inny znak państwowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Znieważeniem może być np. spalenie flagi w miejscu publicznym, podeptanie jej.
(JS, PAP)
fot. Kpalion/Wikipedia